Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου 2012

Γ. ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ, Βασικά χαρακτηριστικά της ποίησής του



Βασικά χαρακτηριστικά της ποίησής του

Με τη συλλογή «Τα αντικλείδια, 1988» το έργο του κάνει στροφή από την ιστορική μνήμη και τον πολιτικό χαρακτήρα προς την ποιητική έκφραση ως διαδικασία και αποτέλεσμα.
Σταθερό μοτίβο των ποιημάτων ποιητικής: η απελπισμένη προσπάθεια του ποιητή να προσεγγίσει τη βαθύτερη ουσία της ποίησης.

«ΤΑ ΑΝΤΙΚΛΕΙΔΙΑ»

Θεματικό κέντρο: Οι ανά τους αιώνες δοκιμές να οριστεί το άπιαστο είδωλο της ποίησης.
Εκφραστικός τρόπος: Αλληγορία / Παραβολή / Ποιητικός μύθος.

Ως προς το περιεχόμενο:

Το ζευγάρι κυριολεξία / μεταφορά αντιστοιχεί στο ζεύγος πραγματικό / φανταστικό ή ορατό / αόρατο που είναι δύο ισότιμες εκδοχές της πραγματικότητας: ο προσδιορισμός της μεταφορικής λειτουργίας του ποιήματος είναι το ερμηνευτικό «κλειδί».

Αποσυμβολισμός:
πόρτα = το σύμβολο που συνδέει τους δύο κόσμους: τον υλιστικό / καθημερινό με τον πνευματικό, οραματικό, ποιητικό / αισθητικό. Η «πόρτα» αυτή είναι «ανοιχτή» σε όλους όσοι είναι αρκετά ευαίσθητοι να καταπιαστούν με την ποίηση.
Πολλοί = η εποχή μας που χαρακτηρίζεται από πεζότητα, αναισθησία, ορθολογισμό, υλισμό, εξειδίκευση, αδιαφορία για το πνεύμα και το όραμα.
μερικοί = οι εκλεκτοί, οι ποιητές.
το κλειδί = η αλήθεια, η ουσία της Ποίησης.
αντικλείδια = τα φιλόδοξα ποιήματα.

Η μαγεία της ποίησης: Οι ποιητές μαγεύονται από όσα μπορεί να τους προσφέρει η ποίηση. Η μαγεία της συνίσταται στο γεγονός ότι είναι πολυσχιδής και πολυσήμαντη, αέναη πηγή ποιητικής δημιουργίας και ερμηνείας ανάλογα με το τι επιθυμεί ή επιδιώκει ο ποιητής π.χ. μεταμόρφωση της πραγματικότητας, υπέρβαση του εαυτού μας, αυτογνωσία, ομορφιά, γνώση, θεραπεία μεταφυσικών ανησυχιών, ελευθερία, παρηγοριά/καταφύγιο, επαφή με τη Φύση ή το Θεό κ.λ.π.

Η τραγικότητα της ενασχόλησης με την ποίηση:
Η «πόρτα» κλείνει για τους ποιητές: Τα εμπόδια, οι δυσκολίες, οι φραγμοί κατά την ποιητική δημιουργία à ο ποιητής επανειλημμένως αποτυγχάνει να γίνει κοινωνός της Ποίησης: είναι μόνιμα εξόριστος από τον κόσμο της ποιητικής μαγείας.
«Ακόμα και τη ζωή τους χαλάνε μάταια: Συχνά η ποιητική δημιουργία / δοκιμασία βρίσκεται στο μεταίχμιο ζωής και θανάτου, καθώς γίνεται μοναδικός σκοπός της ζωής του ποιητή.

Ορισμός της ποίησης: Η ποίηση είναι μια «αρμαθιά αντικλείδια», το σύνολο των ποιημάτων ανά τους αιώνες που φιλοδοξούν να συλλάβουν την Ιδέα της Ποίησης.

Ο Αφηγητής:
Δεν ταυτίζεται με τον ποιητή. Είναι πλαστό πρόσωπο με καθολική εποπτεία του χώρου (κόσμος) και του χρόνου (από κτίσεως κόσμου) άρα παντογνώστης - αφηγητής. Η αφήγηση είναι τριτοπρόσωπη: το ποίημα κερδίζει σε εγκυρότητα και αντικειμενικότητα, αφού ο ομιλητής διαπιστώνει και δεν συναισθάνεται.
Λόγω του θέματος (ποίημα ποιητικής) ο αφηγητής συνδέεται και με τον ποιητή ως ιδιότητα (όχι ως πρόσωπο): το ποίημα επενδύεται με μια σοφία εμπειρική.
Ως προς τη μορφή:

Γλωσσική απλότητα και σαφήνεια (κύριες προτάσεις, σύντομος, λιτός, φυσικός λόγος).

Πεζολογικός τόνος (κουβεντιαστό, κοφτό ύφος, καθημερινό λεξιλόγιο).

Συμβολική γραφή (λέξεις / φράσεις - σύμβολα).

Νεωτερική ποίηση (χωρίς στροφικές ενότητες, χωρίς μέτρο και ομοιοκαταληξία, με αλλεπάλληλους διασκελισμούς και «φευγαλέο» νόημα).

Κυκλικό σχήμα: Το ποίημα κλείνει κυκλικά και γίνεται το ίδιο φορέας της εμπειρίας που περιγράφει à Η πρόσκληση ανανεώνεται αλλά η ποιητική Ουσία / Ιδέα / Αλήθεια δεν κατακτιέται: Η πόρτα της ποίησης είναι «ανοιχτή» αλλά και δεν «άνοιξε» ποτέ: Αντίφαση λογική αλλά όχι ποιητική, ούτε φιλοσοφική.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου