Δευτέρα 5 Μαρτίου 2012

Γ. Ιωάννου



ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

1927 Ο Γιώργος Ιωάννου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, παιδί προσφύγων από την Ανατολική Θράκη (Ραιδεστός - Κεσσάνη). Ο πατέρας του ήταν σιδηροδρομικός. Μετά το Γιώργο έρχονται στον κόσμο τρία ακόμα παιδιά.
1928-1950 Στη Θεσσαλονίκη έζησε δύσκολα παιδικά χρόνια, την κατοχή, την πείνα, τους βομ­βαρδισμούς... Το 1947 τελειώνει το Γυμνάσιο και εισάγεται στη Φιλοσοφική Σχολή. Αποφοιτά το 1950.
1954-1960 Διδάσκει ως φιλόλογος σε ιδιωτικό σχολείο. Διορίζεται ως βοηθός στην έδρα Αρχαί­ας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Παραιτείται το 1955, εργάζεται σε ιδιωτικά σχολεία. Συνεργάζεται με το περιοδικό Διαγώνιος που εκδίδει ο Ντίνος Χριστιανόπουλος (1958-1965). Το 1960 διορίζεται στη δημόσια εκπαίδευση στο Καστρί Κυνουρίας.
1961-1963 Αποσπάται στη Βεγγάζη της Λιβύης, όπου θα ιδρύσει το Ελληνικό Γυμνάσιο, ως το 1963.
1964 Πεθαίνει ο μικρότερος του αδελφός. Μετατίθεται στην Χαλκιδική.
1966-1970 Ο Γ. Ιωάννου εκδηλώνει ενδιαφέρον για τη νεοελληνική λαϊκή παράδοση. Παράγει και μεταφραστικό έργο.
1971-1972 Από το 1971 κατοικεί μόνιμα στην Αθήνα, όπου υπηρετεί με απόσπαση στο Υπουργείο Παιδείας.
1974 Μετά τη μεταπολίτευση είναι βασικό μέλος της επιτροπής που ετοίμασε το Ανθολόγιο για τα παιδιά του δημοτικού σχολείου.
1975-1978 Συνεργάστηκε με το μαθητικό περιοδικό Ελεύθερη Γενιά (1976-1981), δημοσιεύο­ντας άρθρα και απαντώντας σε γράμματα μαθητών.
1979-1980 Εκδίδει το δικό του περιοδικό Φυλλάδιο (1978-1985) με αποκλειστικά δικά του κεί­μενα. Γίνεται γυμνασιάρχης στο Καρλόβασι της Σάμου (1979).
1981-1982 Παραμένει όμως τελικά ως αποσπασμένος στο Υπουργείο Παιδείας. Το 1982 κυκλο­φόρησε ο δίσκος «Κέντρο διερχομένων» με στίχους του Γ. Ιωάννου και μουσική του Ν. Μαμαγκά-κη.
6-2-1985 Ο Γ. Ιωάννου πεθαίνει στο Σισμανόγλειο Νοσοκομείο μετά από απλή εγχείρηση προ­στάτη. Κηδεύεται στη Θεσσαλονίκη.

ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ

1954 Ηλιοτρόπια, ποιήματα.
1963 Τα χίλια δέντρα, ποιήματα
1964 Για ένα φιλότιμο, πεζογραφήματα. (Ο ενθουσιασμός με τον οποίο έγινε δεκτό, οδήγησε τον Γ. Ιωάννου στην απόφαση να στραφεί αποκλειστικά στην πεζογραφία).
1966 Τα δημοτικά μας τραγούδια. Μαγικά παραμύθια του ελληνικού λαού.
1969 Ευριπίδη, Ιφιγένεια εν Ταύροις, μετάφραση
1971 Σαρκοφάγος (πεζογραφήματα).
1971-1972 Καραγκιόζης (τρίτομη συλλογή έργων του Θεάτρου Σκιών.
1974 Η μόνη κληρονομιά, πεζογραφήματα (χαιρετίζονται θερμά από την κριτική και τον καθιε­ρώνουν).
1978 Το δικό μας αίμα, πεζογραφήματα (Α΄ Κρατικό Βραβείο Πεζογραφίας).
1980 α) Ομόνοια, πεζογράφημα. β) Επιτάφιος Θρήνος, πεζογράφημα.
1981 α) Κοιτάσματα, πεζά κείμενα. β) Το αυγό της κότας, θεατρικό για παιδιά. γ) Πολλαπλά κα­τάγματα, πεζογράφημα. δ) Η Μεγάλη Άρκος, θεατρικός μονόλογος.
1981 α) Εφήβων και μη, πεζά κείμενα. β) Καταπακτή, πεζά κείμενα. γ) Εύφλεκτη χώρα, πεζά κείμενα.
1984 Η πρωτεύουσα των προσφύγων, πεζογραφήματα.
Τα έργα του κυκλοφορούν από τις εκδόσεις «Κέδρος».
Το έργο με τη μεγαλύτερη κυκλοφορία είναι το Για ένα φιλότιμο (14 εκδόσεις).

Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΚΑΙ Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ

Ο Γιώργος Ιωάννου έζησε όλες τις ιστορικές στιγμές του αιώνα μας. Γνώρισε τον πόνο της προ­σφυγιάς και τις συνθήκες διαβίωσής τους στη Θεσσαλονίκη, τον πόλεμο του '40 και τη σκληρή κα­τοχή, την εξόντωση των Εβραίων της Θεσσαλονίκης από τους Γερμανούς, τον Εμφύλιο, την Α-πρι­λιανή δικτατορία και τη μεταπολιτευτική περίοδο.
Οπωσδήποτε τα παραπάνω γεγονότα σημάδεψαν τον ίδιο και το έργο του. Περιγράφει συχνά τις θλιβερές συνθήκες κάτω από τις οποίες οι πρόσφυγες έφτασαν στη Θεσσαλονίκη και την απαράδε­κτη αντιμετώπισή τους από το ελληνικό κράτος. Υπογραμμίζει το αστείρευτο πάθος τους για ζωή και την εργατικότητά τους. Άλλωστε και ο ίδιος ήταν παιδί προσφύγων από την Ανατολική Θράκη. Μεγάλο μέρος της πεζογραφίας του καλύπτει η κατοχή της Θεσσαλονίκης από τους Γερμανούς. Οι μνήμες του είναι εφιαλτικές για την ανασφάλεια της εποχής, αποδίδονται με ρεαλισμό, με μια έντο­νη απέχθεια για τους Γερμανούς και τους συνεργάτες τους και με θαυμασμό για τους ανθρώπους της αντίστασης (συχνά μάλιστα επισκέπτεται τον τόπο των μαρτυρίων των). Δυο γεγονότα που πλήγωσαν την παιδική του ευαισθησία είναι η βάρβαρη συμπεριφορά των Γερμανών, που οδήγη­σαν το λαό στην ανάγκη της μαύρης αγοράς καθώς και η σύλληψη και μεταγωγή των Εβραίων της Θεσσαλονίκης σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Αργότερα, εμφορούμενος από δημοκρατικά ιδεώδη παρουσιάζει την αγριότητα του Εμφυλίου και σαρκάζει πολλούς συνεργάτες των Γερμανών που αναγορεύτηκαν σε σωτήρες της χώρας. Τέλος, στη δικτατορία (1967-1974) περνά αρκετά μηνύμα­τα υπαινικτικά εναντίον της.
Επίσης ο Γ. Ιωάννου ευαισθητοποιήθηκε και από τα κοινωνικά προβλήματα της εποχής του. Στρέφεται με πάθος κατά της μάστιγας της μετανάστευσης των πιο δημιουργικών ηλικιών της χώρας μας. Θεωρεί ως αιτία της την ανεργία και την εξαθλίωση, που αδυνατούσαν να αντιμετωπί­σουν οι κυβερνήσεις μετά τον εμφύλιο. Αναφέρεται συχνά στο φόβο και στην ανάγκη, που υποχρε­ώνουν τον άνθρωπο να υπακούει στα αυταρχικά πολιτεύματα. Αποστρέφεται τη σύγχρονη μεγα­λούπολη, όπου κυριαρχούν η μοναξιά, η αδιαφορία και η υποκρισία. Στρέφεται συχνά και εναντίον των τεχνοκρατών, που καταστρέφουν τα πάντα στο όνομα της προόδου. Καταγγέλλει την κρατική αδιαφορία απέναντι στους φτωχούς και όσους εκμεταλλεύονται τον ανθρώπινο πόνο. Τέλος, ασκεί κριτική στην αστική τάξη για το συντηρητισμό και την υποκρισία που τη χαρακτηρίζει. Γι’ αυτό και στρέφεται στο παρελθόν, αναζητώντας την αυθεντικότητα και την αξιοπρέπεια του απλού και αμόρφωτου ανθρώπου. Επιτίθεται τέλος σε ό,τι διαβρώνει τα ήθη, τα έθιμα, τη γλώσσα και τον πο­λιτισμό μας (π.χ. τουρισμός, διαφημίσεις κ.ά.). Σ’ αυτό έγκειται και η εκπληκτική συγγένεια του Γ. Ιωάννου με τον Αλ. Παπαδιαμάντη.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου